مقدمه: همچون شهید مطهری، سیما و صدای علامه محمد تقی جعفری همواره در قالب میان برنامه‌ای پیش یا پس از پخش برنامه‌های مذهبی رسانه ملی، دیده و شنیده شده است. صدای تِنور او، همچنین برخی سخنانش برای مخاطبان عام، تصویرساز چهره‌ای است همانند سایر روحانیون و علما. اما حقیقت وجودی علامه ورای آن چیزی است که رسانه ملی از او به تصویر کشیده است. شاید اگر صداوسیما را رفرنس و مرجع هویت‌شناسی قرار دهیم، این حق را برای مخاطب عام قائل شویم که انگیزه‌ای به واکاوی و جست‌وجو در اندیشه‌ها و عوالم علامه جعفری نداشته باشد، چراکه ذات صداوسیما از دیرباز نشر گزینشی اظهارات و افکار فقهای دین در راستای نیل به سیاست‌های خود بوده است، اما در حقیقت علامه محمدتقی جعفری فیلسوفی بوده است که به باور اندیشمندان معاصرِ این مرز و بوم «در آینده نه‌چندان دور آوازه افکارش مرزهای ایران را درمی‌نوردد، زیرا دغدغه او انسان و التیام دردهایش بود.» حال نخستین روز از مرداد ماه، مصادف با زادروز علامه محمدتقی جعفری شده است. برخلاف سنت دیرینه این مرز و بوم، بر آن شدیم تا بدعتی را پایه‌گذاری کنیم و به‌جای گرامیداشت سالگرد وفات بزرگان، در زادروزشان به بازنشر عقاید و افکارشان بپردازیم. تبریز پرحادثه زادگاه علامه اولین روز از مرداد 1304، تبریزِ پرحادثه شاهد تولد عالمی بود که در آینده هر چند در زادگاه خود تاحدودی مهجور و گمنام باقی ماند، اما در خارج از مرزهای کشورش، آوازه‌ای جهانی به‌دست آورد. علامه محمدتقی جعفری تحصیلات خود را در تبریز آغاز کرد و در نجف به پایان رساند. علی‌رغم دیگر علما و فقهای دین ورود چندانی به دنیای سیاست نداشت و به همین جهت در جوش و خروش سال‌های منتهی به انقلاب 57 با وجود نزدیکی به علمایی چون شهید مطهری، تدریس در دانشگاه را به ایراد خطابه در پشت تریبون‌های نمازجمعه ترجیح داد. علامه جعفری در عرصه‌های علمی و روشنفکری تالیفات فراوانی را به رشته تحریر درآورده است. اثر 15 جلدی او در تفسیر، نقد و بررسی مثنوی معنوی مولوی، همچنین تفسیر و شرح نهج‌البلاغه حضرت علی(ع) در 27 جلد از مهم‌ترین و پرآوازه‌ترین آثار او بوده است. علامه بر این باور بود که «زندگی پیوسته باید در حال به‌وجود آمدن و به‌وجود آوردن باشد و الا باری است بر دوش انسان.» حال همزمان با زادروز علامه و در راستای آشنایی هر چه بیشتر با اندیشه‌ها و دیدگاه‌های این عالم برجسته، دکتر سید جواد میری، استاد جامعه‌شناسی، فلسفه و مطالعات ادیان و همینطور عضو پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی را برای گفتگو برگزیدیم، چراکه او در رابطه با علامه جعفری چندین کتاب به زبان انگلیسی در حوزه‌هایی چون معرفت‌شناسی، فلسفه تطبیقی و جامعه‌شناسی به رشته تحریر در آورده و پیرامون نگاه علامه به ادبای روس نیز به قلم‌فرسایی پرداخته است. متن ذیل مشروح اظهارات سید جواد میری پیرامون نگاه علامه جعفری به معرفت دینی، علوم‌انسانی و همینطور آینده بشر است.